Οι άνθρωποι δημιουργούν την ίδια τους την ιστορία, τη δημιουργούν όμως όχι όπως τους αρέσει, όχι μέσα σε συνθήκες που οι ίδιοι διαλέγουν, μα μέσα σε συνθήκες που υπάρχουν άμεσα, που είναι δοσμένες και που κληροδοτήθηκαν από το παρελθόν. Η παράδοση όλων των νεκρών γενεών βαραίνει σαν βραχνάς στο μυαλό των ζωντανών. Και όταν ακόμα οι ζωντανοί φαίνονται σαν ν’ ασχολούνται ν’ ανατρέψουν τους εαυτούς τους και τα πράγματα και να δημιουργήσουν κάτι που έχει προϋπάρξει, σ’ αυτές ακριβώς τις εποχές της επαναστατικής κρίσης επικαλούνται φοβισμένοι τα πνεύματα του παρελθόντος στην υπηρεσία τους, δανείζονται τα ονόματά τους, τα μαχητικά συνθήματα τους, τις στολές τους για να παραστήσουν με την αρχαιοπρεπή αυτή, σεβάσμια μεταμφίεση και μ’ αυτή τη δανεισμένη γλώσσα τη νέα σκηνή της παγκόσμιας ιστορίας. Έτσι ο Λούθηρος φόρεσε τη μάσκα του απόστολου Παύλου, η επανάσταση του 1789-1814 ντύθηκε διαδοχικά τη στολή της ρωμαϊκής δημοκρατίας και της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και η επανάσταση του 1848 δε βρήκε να κάνει τίποτα καλύτερο από το να παρωδήσει πότε το 1789 και πότε την επαναστατική παράδοση του 1793-1795. Έτσι κι ο αρχάριος που έμαθε μια ξένη γλώσσα τη μεταφράζει πάντα στη μητρική του και μόνον όταν αρχίσει να χειρίζεται την ξένη γλώσσα χωρίς να θυμάται τη μητρική του και μάλιστα να ξεχνά τη μητρική του γλώσσα, θα μπορέσει να αφομοιώσει το πνεύμα της καινούριας γλώσσας και να δημιουργήσει σ’ αυτήν.
Κ. Μαρξ, Η 18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη
Το 2009 οι καθησυχαστικές διαβεβαιώσεις για τον προσωρινό χαρακτήρα της κρίσης και οι προσδοκίες της επικείμενης επανόδου στην κανονικότητα είχαν διαμορφώσει ένα κυρίαρχο κλίμα αυτοπεποίθησης για τις προοπτικές και τις αντοχές της Ευρωζώνης. Ο πολιτικός χάρτης των Ευρωεκλογών αποτύπωνε την παγιωμένη κυριαρχία σοσιαλδημοκρατών και χριστιανοδημοκρατών, αφήνοντας μικρά περιθώρια για τις ριζοσπαστικές ή συντηρητικές αντιπολιτεύσεις στο κυρίαρχο ευρωπαϊκό αφήγημα. Ο κλυδωνισμός του ευρώ, του πυρήνα της ευρωπαϊκής ενοποίησης, και η αδυναμία των κυρίαρχων πολιτικών να εγγυηθούν τη διέξοδο από τις πολιτικές της λιτότητας δημιούργησαν μια αντίληψη στην Ελλάδα ότι νέα αφηγήματα μιας προοδευτικής εναλλακτικής πρότασης, η οποία θα μετασχηματίσει την αγανάκτηση των ευρωπαϊκών κοινωνιών σε προοπτική διεξόδου από την κρίση ,είναι εφικτά εντός του οικοδομήματος
Τι άλλαξε και μετασχημάτισε την Ευρώπη που χρόνια τώρα είχε βασικές αρχές και αξίες ,κεκτημένα και δικαιώματα,εν τέλει πολιτικοκοινωνικά αποτυπώματα που είχαν συντελέσει στην διαμόρφωση ενός κοινωνικού μοντέλου που την χαρακτήριζαν σχεδόν γονιδιακά;
Βρισκόμαστε εν μέσω πυκνών εξελίξεων εντός του τέλους μιας εποχής. Καμία εξέλιξη και μεταβολή,τεχνολογικής η άλλης φύσεως δεν μπορεί να αναζωογονήσει την φύση του καπιταλιστικού μοντέλου. Περάσαμε απο τις βεβαιότητες γύρω απο την αέναη ανάπτυξη του δυτικού κόσμου ,στις βεβαιότητες της λιτότητας με νεοθατσερικά μοντέλα αντιμετώπισης
Στο έδαφος αυτό διαγράφεται η ανησυχητική ανάδυση ενός ισχυρού αντιδραστικού άξονα και στον ευρωπαϊκό Βορρά πέρα απο το νεοναζιστικό μόρφωμα της Χ.Α στην Ελλάδα, ο οποίος εκτείνεται από την παραδοσιακή άκρα δεξιά (Γαλλία) έως τις σύγχρονες εκδοχές του εθνικού ευρωσκεπτικισμού (Μ. Βρετανία).
Η Ευρώπη λοιπόν οδεύει πια σε χαρτογραφημένα νερά κοσμοθεωριών και αντιλήψεων που στον πυρήνα τους έχουν είτε νεοφιλελεύθερες αφετηρίες ,είτε εκδοχές παραδοσιακής άκρας δεξιάς ,σε πλήρη απόκλιση έστω με το σοσιαλδημοκρατικό μοντέλο που για χρόνια ήταν το κυρίαρχο ως προς την διαμόρφωση ταυτότητας.
Και όμως χώρες που ασφυκτιούν μέσα σε αυτό το πλαίσιο της δήθεν Ευρώπης των λαών ,χώρες που καταστρέφονται και δεινοπαθούν για να υφίσταται αυτή η νομισματική ένωση που χώρισε εν τέλει τους λαούς σε κατηγορίες,αυτές οι χώρες αδυνατούν να φανταστούν την ύπαρξη τους εντός αυτού του πλαισίου.
Η Ελλάδα αποτελεί το τέλειο παράδειγμα
Το καίριο αίτημα της εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ένωση ,από την κυριαρχούσα ιδεολογική πλευρά αντιμετωπίζεται ως “Αρμαγεδδών” ,και από την μη Ριζοσπαστική Αριστερά ως οδυνηρό συμβιβασμό λόγω του μη μετασχηματισμού της ιστορικής και κοινωνικοπολιτικής συγκυρίας. Το παράδοξο στο να δικαιολογεί τον συμβιβασμό με τα συγκεκριμένα κοινωνικά και ιδεολογικά μοντέλα,με την αναμονή και το μετασχηματισμό μιας απούσας συγκυρίας που δεν πρόκειται να έρθει είναι αισχρή δικαιολογία και πολιτικός τσαρλατανισμός.
Τα πολιτικά και προγραμματικά αιτήματα που ματαιώθηκαν λόγω…..”συγκυριών” ,δυνάμεων που περιμένουμε να μετασχηματιστούν από εχθροί ως σύμμαχοι,και άλλων δικαιολογιών, δεν αρμόζουν στην ιστορική ταυτότητα της αριστεράς.
Η αύξηση των μισθών, η εθνικοποίηση τμήματος ή ολόκληρου του τραπεζικού πυλώνα, η έκδοση ευρωομολόγου, η αύξηση της φορολογίας των μεγάλων και μικρών επιχειρήσεων δεν μπορούν να παρουσιάζονται ως μέτρα που θα οδηγήσουν σε μια ομαλή διέξοδο από την κρίση, ως ενδιάμεσοι στόχοι για μια επιστροφή στον κεϋνσιανό καπιταλισμό, που υποτίθεται ότι δεν παράγει κρίσεις και συμφιλιώνει το κεφάλαιο με την εργασία.
Η διέξοδος από την κρίση προς όφελος των δυνάμεων της εργασίας, ή θα είναι σοσιαλιστική ή δεν θα υπάρξει.
Η μετάβαση από την μεταμοντέρνα βαρβαρότητα στον ανθρωπισμό είναι το διακύβευμα.
Μάνος Τσακούρης
